عسل که در سرتاسر جهان با رنگها، طعمها و رایحههای متنوع تولید میشود، بعد خوشمزهای به غذاها، میافزاید. قدمت این طلای مایع حداقل به ۸۰۰۰ سال میرسد و از آن زمان به دلیل ارزشهای معنوی و دارویی آن مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که عسل هنوز به دلیل اهمیت نمادین خود در بسیاری از ادیان و مزایای سلامتی ثابت شده مورد احترام است، به عنوان یک شیرینکننده مقاومت ناپذیر در سراسر جهان باقی مانده است.
یکی از ویژگیهای محبوب بسیاری از سفرههای نوروزی ایرانی، تهیه کارامل عسل، بادام و زعفران است که یک غذای خاص از منطقه اصفهان ایران است که به دلیل تولید عسلش معروف است. عسل برای افزودن شیرینی معطر به قنادی استفاده میشود. انواع عسل محلی از جمله شکوفه پرتقال، آویشن و شبدر وجود دارد که برخی از آنها هنوز با استفاده از روشهای سنتی زنبورداری – ترکیبی از کندوهای چوبی، کندوهای سفالی و استوانههای بافته شده جمعآوری میشوند.
مراکش سابقه طولانی در زنبورداری دارد و بیشتر عسل این کشور هنوز با استفاده از کندوهای استوانهای سنتی ساخته شده از نیهای بافته شده در خاک رس تولید میشود. انواع مختلفی از عسل از جمله خرنوب، اکالیپتوس، اسطوخودوس و حتی کاکتوس وجود دارد، اما عسل شکوفه پرتقال یکی از محبوبترین طعمها در این کشور است. حتی یک جشنواره سالانه عسل در ماه میدر شهر آگادیر برگزار میشود و بازدیدکنندگان زیادی را به بزرگترین و قدیمیترین کندوی جمعی جهان میکشاند.
مرغ سوخاری اسکاتلندی با لعاب عسل شیرین تهیه شده از مخلوطی از خردل، پودر کاری و عسل محلی ساخته شده از گلهای خودرو که در اطراف دشتهای اسکاتلند یافت میشود، تهیه میشود. عسل قرمز مایل به قهوهای با طعمی تند، کمی تلخ و دودی و با رایحههای گل، واقعاً بینظیر است. یکی از ویژگیهای غیر معمول قوام ژل مانند آن است که فقط با هم زدن مایع میشود. امروزه در اسکاتلند از عسل بیشتر در دسرهای اسکاتلندی استفاده میشود.
در این کشور، شیرینیهای سرخ شده ساردینی با عسل پر میشوند. ساردینیا سابقه طولانی در تولید عسل دارد و بسیاری از تولیدکنندگان هنوز از کندوهای سنتی چوب پنبه استفاده میکنند. انواع عسل شامل شاه بلوط، آسفودل و خار است، اما گونهای تلخ و شیرین بومی ساردینیا، به طور سنتی برای غذا استفاده میشود.
عسل در کره به عنوان یک ماده غذایی بسیار مغذی در نظر گرفته میشود که بیماریهای مختلف را درمان میکند. پس جای تعجب نیست که یک شیرینی سرخ شده که به یاکگوا معروف است، (در لغت به معنای «شیرینی دارویی») با عسل تهیه میشود. یاکگوا که از آرد، عسل و روغن کنجد تهیه میشود، اغلب به شکل گل در میآید، سرخ میشود و در شربت عسل معطر تا هشت ساعت خیسانده میشود. گفته میشود که راهبان بودایی اولین زنبورداران کره بودند و یاکگوا اغلب در دربار سلطنتی در مراسم بودایی عرضه میشد. این شیرینیهای چسبناک و جویدنی هنوز هم برای جشنهای عروسی و جشنوارهها و همچنین چای روزانه بعد از ظهر مورد علاقه هستند.